‘Het is zo fijn om iets terug te kunnen doen.’ Dit was de reactie van een vrijwilliger bij de Voedselbank toen ik daar te gast was. Deze vrouw was 40 jaar geleden, met haar gezin, naar Nederland gekomen en in Gouda gaan wonen. ‘Het was heel moeilijk, met één koffer, geen familie en vrienden en je kent de taal niet. Maar ik ben zo dankbaar voor alles wat ik heb gekregen en daarom wil ik anderen ook helpen. Het is zo fijn om iets terug te kunnen doen.’

Op de Nationale Vrijwilligersdag wil ChristenUnie Gouda een knipoog uitdelen aan de kanjers van Gouda. Daarom ben ik naar de Voedselbank gegaan om daar op donderdagochtend zo’n 25 vrijwilligers te ontmoeten. Elke week weer worden hier voor zo’n 300 gezinnen voedselpakketten samengesteld.

Bijzonder om te zien hoe enthousiast deze groep vrijwilligers samen de schouders eronder zetten. Hiermee hebben zij echt oog voor de mensen die van zeer weinig geld moeten rondkomen. Wat mij opviel is dat de groep vrijwilligers zeer gevarieerd is, mooi dat Gouwenaren met verschillende achtergronden elkaar hier ontmoeten.

Namens de ChristenUnie fractie mocht ik een ‘Goudse Kanjer’ uitreiken aan Corrie Schouten als vertegenwoordiger voor alle vrijwilligers en het bestuur van de Voedselbank.

 

Op woensdag 1 april besluit de gemeenteraad in Gouda over de Participatienota, hierin wordt de ondersteuning geregeld voor mensen met een arbeidsbeperking. Dit is één van de taken waar de gemeente verantwoordelijk voor is geworden door de decentralisaties.

Participatie

Voor de ChristenUnie betekent dit meedoen. Wij geloven niet in ‘uitgerangeerd zijn’ of ‘aan de kant staan’. Wij geloven in het unieke van elk mens en de meerwaarde die elk uniek mens heeft voor de ander.  En daarom zijn we aan elkaar gegeven, juist vanuit het besef dat iedereen kwetsbaar is er geen mens is zonder een beperking.

Dit besef mag wat de ChristenUnie betreft meer leidend zijn in deze nota. Met alle goede intenties is het toch teveel geschreven vanuit economie en budget. Dat maakt dat ons debat over participatie versmald tot wat Norman Davies al schreef:

‘De politiek wordt gereduceerd tot een debat over verdeling van goederen en de jeugd leert dat bezittingen alleen voldoende is voor geluk’.

Begrippen als loonwaarde en verdiencapaciteit doen tekort aan mensen, alsof de waarde van een mens bepaalt wordt door hun inkomen.

Een tweede aspect wat ons stoort is de onuitgesproken suggestie dat ‘deze mensen’ zich onvoldoende inspannen. Alsof je ervoor kiest om een beperking te hebben, alsof je ervoor kiest om werkeloos thuis te zitten.

Daarom willen we graag oproepen dat zowel in beleid als in de uitvoering er met respect gecommuniceerd wordt over en met onze medemensen, en dat waar nodig de negatieve denkwijze en benadering van deze medemensen gecorrigeerd wordt.

Tegelijk beseffen wij dat mensen de situatie waar ze, ongewenst in terecht zijn gekomen, zijn gaan accepteren. En deze situatie soms als normaal gaan beschouwen en hun uitkering of ondersteuning als ‘recht’ zijn gaan ervaren. En daarom steunen wij ook de inzet van een inclusieve samenleving waarin iedereen bijdraagt naar vermogen en zich actief inzet voor eigen levensonderhoud. Wat de ChristenUnie betreft gaat het om ‘betrokken op mensen maar streng voor profiteurs’.

Vanuit deze visie willen we nog een aantal punten meegeven om te bespreken:

Beschut werk

Wij twijfelen zeer of het aantal van 4 beschutte plekken niet teveel ingegeven is door bezuinigingsdrift in plaats van realiteit.

Daarbij ook de vraag of het uitsluiten van lokale ondernemers als partners voor deze doelgroep terecht is. Gemeente Zuidplas maakt daar een andere keus in.

Innovatie

Wij missen echt de innovatie, het ‘nieuwe denken’. Nu lijkt het vooral alsof we een nieuwe wet met nieuwe taken hebben maar met de oude instrumenten. Waarom niet inzetten op pilots die zich al bewezen hebben in andere gemeenten?

Werkgevers

We verwachten veel van ondernemers, werkgevers. Maar de benadering is wat de ChristenUnie teveel vanuit ‘kaders stellen en vervolgens ondernemers uitnodigen om binnen deze kaders hun bijdrage te leveren’. Draai het eens om: inventariseer de behoeften en faciliteer werkgevers. Dat mag wat ons betreft zelfs betekenen dat de loonkostensubsidie verhoogd wordt (waar mogelijk), dat is beter dan een extra uitkering.

Debat

Tijdens het debat is ook gesproken over ‘ontschotting’ waarmee bedoeld wordt dat tussen de WMO, de Jeugdwet en de Participatiewet de schotten worden weggenomen. Een prima idee want hierdoor kan de noodzakelijke vernieuwing van het sociaal domein in gang gezet worden. Als ChristenUnie hebben wij hierbij wel wat kanttekeningen geplaatst.

Het is niet realistisch om te verwachten dat budget uit de WMO het tekort bij de Participatiewet kan opvangen aangezien onduidelijk is of het budget bij de WMO toereikend is.

Een tweede aandachtspunt is de controlerende taak van de gemeenteraad. Als budget flexibel ingezet wordt is niet meer te controleren of taakstellingen binnen het budget gehaald worden.

Als ChristenUnie verwachten we dus meer van ‘ontschotting van uitvoering ipv budget’. Wees flexibel in beleid en procedures en maak budget traceerbaar.

Moties

Als ChristenUnie zullen we, in samenwerking met andere partijen, proberen om de nota te verbeteren met moties en amendementen.

Wout Schonewille

Bekijk hier de webcast met de bijdrage van Wout Schonewille

 

Gouda heeft een uitdaging met de infrastructuur. Onze bodem is niet zo sterk, het fundament voor riool, wegen en gebouwen is kwetsbaar. En dit heeft allerlei vervelende consequenties voor onze burgers en is een forse kostenpost op de gemeentebegroting.

Maar Gouda heeft ook een probleem met een andere infrastructuur. Ook hiervoor geldt dat het fundament aan het afbrokkelen is, dat de bodem kwetsbaar is.

De sociale infrastructuur, het totaal van voorzieningen die burgers gebruiken bij de inrichting van hun bestaan, is in gevaar. Het individualisme en egocentrisme is altijd al een bedreiging geweest. Want als het voortbestaan van voorzieningen afhankelijk wordt van individuele wensen dan is het ‘samen-leven’ voorbij. Als de persoonlijke portemonnee belangrijker wordt dan de ‘mede-burger’ is de gemeenschap failliet.

Maar vandaag de dag wacht een andere bedreiging. De terugtredende overheid is een forse uitdaging voor de samenleving maar wordt desastreus als diezelfde overheid zich ook terugtrekt uit deze ‘omslag in denken’.

De decentralisaties, als typerend voor een terugtredende overheid, is een noodzakelijkheid. Niet alleen uit kosten oogpunt maar juist omdat de regie bij de burger hoort en niet bij overheden of hulpverleners. Maar dat ontslaat de lokale overheid niet van haar taak om deze transformatie goed te begeleiden en vooral te faciliteren.

Een nieuw gebouw neerzetten zonder heipalen is niet alleen dom en gevaarlijk maar geeft op termijn ook ongewenste kostenposten.

Jezelf als lokale overheid nu rijk rekenen door zonder visie te bezuinigen creëert onbetaalde rekeningen voor een komende generatie. Daarom is het zaak om als gemeente te investeren in de ‘heipalen’ van de samenleving.

De ‘heipalen’ van de samenleving die wij ‘sociale infrastructuur’ noemen zijn:

  • Participatie: niemand aan de zijlijn
  • Context: aansluiten bij de eigenheid
  • Preventie: voorkomen beter dan genezen
  • Nabijheid: menselijke relaties en contact
  • Integraal: samenhang en holistische benadering
  • Structureel: geen adhoc beleid of eenmalige acties
  • Innovatie: anticiperen op sociale vraagstukken

De lokale overheid kan deze ‘heipalen’ vorm geven door het faciliteren van het verenigingsleven, vrijwilligerswerk en burgerkracht. Maar vooral is het nodig dat de gemeente een duidelijke ‘sociale agenda’ ontwikkeld die handen en voeten geeft aan zowel de eigen verantwoordelijkheid als ook het faciliteren van burgerkracht.